สั่งคอนกรีตผสมเสร็จอย่างไร และวิธีการคำนวณสัดส่วนคอนกรีตผสมเองหน้างาน
การคำนวณปริมาตรคอนกรีตที่ต้องใช้ และวิธีการสั่งคอนกรีตผสมเสร็จพร้อมเทให้ได้ตามที่ต้องการ รวมถึงการคำนวณปริมาณของส่วนผสมคอนกรีตระหว่าง ปูนซีเมนต์ หิน ทราย และน้ำในกรณีที่ผสมคอนกรีตเองหน้างาน
การสั่งคอนกรีตสำเร็จ หรือคอนกรีตผสมเสร็จมาใช้งาน เจ้าของบ้านสามารถคำนวณปริมาตรคอนกรีตที่ต้องการสั่งได้โดยวัดพื้นที่และความหนาที่ต้องการเทในหน่วยเมตร (ม.) ตามสูตร กว้าง x ยาวx หนา = ปริมาณคอนกรีตที่ต้องสั่ง (หน่วยเป็น ลบ.ม. หรือนิยมเรียกว่า “คิว” ซึ่งย่อมาจากคิวบิกเมตร) เช่น พื้นที่จอดรถกว้าง 4 ม. ยาว 5 ม. เทคอนกรีตหนา 10 ซม. (0.1 ม.) จะได้ 5 x 4 x 0.10 = 2 คิว หรือ 2 ลบ.ม.
ภาพ: ตัวอย่างการคำนวณการสั่งคอนกรีตเทพื้นที่จอดรถ
ซึ่งการสั่งคอนกรีตผสมเสร็จมาส่งที่หน้างานนี้จะใช้รถโม่คอนกรีตวิ่งตรงจากโรงงานที่ใกล้เคียง มี 2 ขนาดคือ รถโม่ขนาดเล็ก สามารถบรรทุกคอนกรีตสูงสุดที่ 2 คิว และรถโม่ขนาดใหญ่ สามารถบรรทุกคอนกรีตสูงสุดที่ 5 คิว
ในการสั่งคอนกรีตผสมเสร็จต้องระบุประเภทงานโครงสร้างด้วย เช่น คอนกรีตสำหรับเทเสาเข็ม ฐานราก เสา คาน พื้นภายในอาคาร หรือพื้นดาดฟ้า เป็นต้น เพราะการเทคอนกรีตในส่วนโครงสร้างที่กล่าวมานี้มีความแตกต่างกันที่ค่ากำลังอัด และค่าการยุบตัว ซึ่งขึ้นอยู่กับวิศวกรเป็นผู้กำหนด
ภาพ: สั่งคอนกรีตผสมเสร็จมาเทพื้นที่หน้างาน
นอกจากนี้จะต้องคำนึงถึงเวลาที่ต้องการใช้คอนกรีต โดยต้องระบุเวลา สถานที่ และรายละเอียดที่อยู่หน้างานให้ทางโรงงานทราบ เพื่อเจ้าหน้าที่จะได้ผสมน้ำยาหน่วงคอนกรีตให้สัมพันธ์กับระยะเวลาและระยะทาง เพื่อป้องกันคอนกรีตเซตตัวก่อนถึงหน้างาน ทั้งนี้เจ้าของบ้านต้องตรวจสอบและเตรียมพื้นที่ทางเข้า รวมถึงจุดจอดรถเพื่อลำเลียงคอนกรีตให้อยู่ในระยะปลอดภัยตามขนาดรถโม่ด้วย
ภาพ: รถโมคอนกรีต CPAC และปริมาณบรรทุกคอนกรีต
ส่วนการสั่งปูนซีเมนต์ ทราย และหินมาผสมเองที่หน้างาน จะมีอัตราส่วนผสมคอนกรีตที่ต่างกันออกไปตามการใช้งาน ดังนี้
สูตร 1 : 2 : 4 เหมาะสำหรับงานโครงสร้างคอนกรีตทั่วไป เช่น พื้น เสา คาน ตอม่อ
สูตร 1 : 3 : 5 เหมาะสำหรับเทคอนกรีตหยาบ ใช้ปรับระดับ หรืองานรับกำลังได้ต่ำ
สูตร 1 : 1.5 : 3 เหมาะสำหรับงานถนน และโครงสร้างที่ต้องการความแข็งแรง
สูตร 1 : 1.5 : 2 เหมาะกับงานโครงสร้างที่ต้องการความแข็งแรงและความทนทานมากขึ้น
ภาพ: ส่วนผสมคอนกรีต
ตัวอย่างวิธีคำนวณปริมาณ ปูนซีเมนต์ ทราย และหิน ยึดตามมาตรฐานจาก[กรมชลประทาน] ซึ่งกำหนดปริมาณวัสดุที่ต้องใช้ผสมเป็นคอนกรีต 1 คิว ไว้ดังนี้
คอนกรีตส่วนผสม 1 : 2 : 4 ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ (เอสซีจี) 324 กก. ทรายหยาบ 0.57 ลบ.ม. หิน (เบอร์ 1-2) 1.09 ลบ.ม. (น้ำประมาณ 180 ลิตร)
คอนกรีตส่วนผสม 1 : 3 : 5 (คอนกรีตหยาบ) ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ (เอสซีจี) 260 กก. ทรายหยาบ 0.62 ลบ.ม. หิน (เบอร์ 1-2) 1.03 ลบ.ม. (น้ำประมาณ 180 ลิตร)
ตัวอย่างเช่น ต้องการใช้คอนกรีต 2 คิวในการเทพื้นที่จอดรถกว้าง 4 ม. ยาว 5 ม. เทคอนกรีตหนา 10 ซม. (0.1 ม.) คอนกรีตสูตร 1 : 2 : 4 จะได้ ปูนซีเมนต์ปอร์ตแลนด์ (เอสซีจี) 324 x 2 = 648 กก. ซึ่งใช้ปูนประมาณ 13 ถุง (ถุงละ 50 กก.) ทรายหยาบ 0.57 x 2 = 1.14 ลบ.ม. หิน (เบอร์ 1-2) 1.09 x 2 = 2.18 ลบ.ม.
ส่วนการสั่งซื้อทรายและหินนั้น โดยทั่วไปร้านค้าจะมีจำหน่ายทั้งแบบเป็นถุง (ถุงละ 25, 30 และ 35 กก.) และแบบสั่งเป็นคิว ซึ่งหากใช้ปริมาณมากแบบถุงจะไม่คุ้มค่าเพราะมีราคาสูงกว่า ส่วนการสั่งเป็นคิวหากเป็นรถ 6 ล้อจะจัดส่งได้สูงสุดเที่ยวละ 5 คิว ซึ่งบางร้านสามารถสั่งทรายและหินรวมกันมาในรถคันเดียวได้ เช่น สั่งซื้อ ทราย 2 คิว และหิน 3 คิวรวมกัน ทั้งนี้สามารถสอบถามรายละเอียดการสั่งซื้อโดยตรงจากร้านขายวัสดุก่อสร้าง
ภาพ: หลักการคำนวณปริมาณคอนกรีต 2 คิว ตามสูตร 1 : 2 : 4 โดยใช้ภาชนะในการชั่งน้ำหนักส่วนผสมเดียวกัน เช่น บุ้งกี๋ หรือ ถัง เป็นต้น
ภาพ การผสมคอนกรีตหน้างาน โดยวิธีผสมด้วยมือ
ภาพ เครื่องผสมคอนกรีตเองหน้างาน
Tips : คอนกรีตที่ผสมเองหน้างานจะเหมาะกับงานปริมาณน้อย หรือมีพื้นที่ที่ไม่สะดวกต่อการลำเลียงคอนกรีตด้วยรถโม่ ส่วนคอนกรีตผสมเสร็จซึ่งควบคุมคุณภาพและมาตรฐานคอนกรีตได้คงที่กว่า จะเหมาะกับงานปริมาณมาก มีการวางแผนการทำงานที่แน่นอน และมีพื้นที่หน้างานที่เข้าถึงได้สะดวก
ขอขอบคุณข้อมูลจาก SCG HOME >> https://bit.ly/3CfkgY6